چگونه در جمعه سیاه (Black Friday) بلک فرایدی (Black Friday) بیشتر بفرشیم؟

چرا کلمه حراج یکی از جذاب ترین واژه های بازاریابی وفروش است؟

حراج درمانی چیست؟ خرید درمانی چیست؟

چرا مشتریان کلمه حراج را دوست دارند؟

حراجمعه چه روزی است بلک فرایدی (Black Friday) چیست؟جمعه سیاه (Black Friday) چیست؟ جمعه سیاه (Black Friday) چه روزی است؟

چگونه و با چه روشهایی یک بلک فرایدی (Black Friday) و جمعه سیاه (Black Friday) و حراجمعه خوب موفق و پرفروش برگزار کنیم؟

قبل از جمعه سیاه (Black Friday) بلک فرایدی (Black Friday) باید چه آمادگی هایی داشته باشیم؟

چگونه کارکنان فروشگاه، انبار، صندوق، محیط فروشگاه و اجناس کالاها و چیدمان اجناس رابرای جمعه سیاه (Black Friday) آماده کنیم؟

چه آموزش هایی برای حراجمعه جمعه سیاه (Black Friday) و بلک، مدیران و کارکنان فروشگاه نیاز دارند تا ببینند و خود را آماده کنند؟

آیا جمعه سیاه (Black Friday) و بلک فرایدی (Black Friday) باید در یک روز باشد؟

آیا می توان جمعه سیاه (Black Friday) و بلک فرایدی (Black Friday) را در تاریخ های دیگر و در روز های دیگری از سال اجرا کرد؟

 

پاسخ این سوالات

توسط دکتر مال (دکتر علی خویه)

مولف و مترجم کتاب مدیر فروشگاه چیدمان فروش و مهندسی فروش

Drmall.ir

Salez.ir

Hypermarketing.blog.ir

بزرگترین روز حراج دنیا

بزرگترین فروش فروشگاه های دنیا

خرید همیشه لذت بخش است و در چند دهه اخیر به دلیل مصرف گرا شدن جوامع، خرید به یک تفریح و حتی یک نیاز تبدیل شده است. بسیاری از افراد خرید را به خاطر خودِ خرید دوست دارند، نه به دلیل نیازی که به آن محصول دارند. از همین رو، جای تعجب نیست که کم کم روزی به نام بلک فرایدی (Black Friday) به وجود آمد که بزرگ ترین روز حراج در دنیا به حساب می آید. در این روز فروشگاه های مختلف محصولاتشان را با تخفیف هایی فوق  العاده ارائه می کنند و همین موضوع باعث استقبال گسترده از این روز شده است.

احتمالا تا به حال نام بلک فرایدی (Black Friday) به گوشتان خورده است. بلک فرایدی (Black Friday) یا جمعه سیاه (Black Friday)، بزرگ ترین روز حراج در دنیا و محبوب ترین روز برای عاشقان خرید است که در روز ۲۹ نوامبر، مصادف با ۲ آذر سال جاری در کشورهای مختلف برگزار می شود. چند سالی است که این حراج در ایران هم برگزار می شود

فروش و حراج بزرگ جمعه سیاه (Black Friday) یا بلک فرایدی (Black Friday) یک روز تعطیل نیست؛ در واقع آنچه درباره این روز اهمیت دارد، حراج جمعه سیاه (Black Friday) است که در آن اکثر شرکت‌ها در سراسر دنیا به پرسنل و کارکنان خود اجازه می‌دهند این روز را در مرخصی بگذرانند و برای سال نو خرید کنند. از این رو، حراج بلک فرایدی (Black Friday) به شلوغ‌ترین روز فروشگاه‌ها تبدیل می‌شود!

اگر به تاریخچه این روز برگردیم، ابتدا تنها فروشگاه‌های لباس بودند که تخفیف‌های شگفت‌انگیز را در نزدیکی سال نو روی محصولاتشان اعمال می‌کردند، ولی اکنون شاهد حراج فرش بلک فرایدی (Black Friday) یا حتی حراج تجهیزات آزمایشگاهی بلک فرایدی (Black Friday) هستیم.

این فروش و حراج بزرگ جمعه چند سالی است در ایران هم برگزار می‌شود. ابتدا فروشگاه‌های اینترنتی دست به این ابتکار زدند و حالا حراج نایلکس بلک فرایدی (Black Friday) و حتی حراج قالیشویی بلک فرایدی (Black Friday) هم در این میان به راه افتاده است. شاید برای بعضی‌ها حراج بزرگ بلک فرایدی (Black Friday) در ایران به نظر بی‌ربط باشد چون حتی نزدیک به سال نوی ایرانی هم نیست؛ اما مسلما می‌توان از تخفیف‌های فروشگاه‌های مختلف استفاده کرد و چند ماهی مانده به بهار، خریدهای عقب افتاده را انجام داد یا برای انجام خریدهای فصلی با قیمتی مناسبتر از این فرصت استفاده کرد.

حالا این فروش و حراج بلک فرایدی (Black Friday) در ایران چه زمانی است؟

امسال در سراسر جهان، تاریخ بلک فرایدی (Black Friday) ۲۰۲۱ مصادف است با یک روز پس از جشن شکرگزاری مسیحیان؛ از این رو، جمعه سیاه (Black Friday) 2021 در روز  ۲۶ نوامبر برگزار می‌شود.

یکی از فرهنگ و رسوم کشور آمریکا، روز بلک فرایدی ( (Black Friday) است که به رسم هر سال، پس از مراسم روز شکرگزاری و پیش از عید کریسمس و سال نو، تمام فروشگاه‌ها و برندهای مطرح دنیا، محصولات خود را با چندین درصد تخفیف شگفت‌انگیزی به فروش می‌گذارند. درواقع طبق رسم و رسوم آمریکایی‌ها اولین روز پس از روز شکرگزاری که خود یک جشن و تعطلاتی رسمی در ایالات متحده است، به عنوان روز خرید برای کریسمس تلقی می‌شود که امروزه تحت عنوان بلک فرایدی (Black Friday) شهرت جهانی یافته است. در روز جمعه سیاه (Black Friday) تمامی فروشگاه‌ها در سراسر ایالت متحده آمریکا آماده خدمت رسانی بوده و تمامی کالا‌های خود را با تخفیف بسیار بالایی به فروش می‌رسانند.

حتی در این روز برخی از فروشگاه‌ها کار خود را زودتر آغاز کرده و به محض پاپان روز شکرگزاری فعالیت خود را شروع می‌کنند. بلک فرایدی در ایران نیز تحت عنوان جمعه سیاه (Black Friday) رواج یافته است و بسیاری از فروشگاه‌ها به خصوص فروشگاه اینترنتی بسیاری از محصولات خود را تحت عنوان تخفیف بلک فرایدی (Black Friday) ارائه می‌دهند. در روز جمعه سیاه (Black Friday)، بانی مد نیز اکثر محصولات پرفروش خود را از جمله لباس، کیف، کفش، لوازم آرایشی و بهداشتی و… با تخفیفات بسیار بالایی ارائه می‌دهد.

تاریخ بلک فرایدی (Black Friday) ۲۰۲۱

بلک فرایدی (Black Friday) یک روز پس از تاریخ جشن شکرگزاری که در آخرین پنجشنبه‌ی ماه نوامبر برگزار می‌شود، آغاز خواهد شد. بنابراین تاریخ بلک فرایدی (Black Friday) در هر سال با سال قبل متفاوت است، درنتیجه تاریخ بلک فرایدی (Black Friday) ۲۰۲۱ در ایران و در تقویم سال ۱۴۰۰ برابر با جمعه ۵ آذر است. ساعت شروع بلک فرایدی یا همان جمعه سیاه (Black Friday) معمولا از شب پنج‌شنبه شروع می‌شود و تا جمعه شب ادامه خواهد داشت.

تاریخچه

قرن‌ها است که صفت سیاه در فرهنگ‌های مختلف برای توصیف رویدادی بدشگون استفاده می‌شد. در تاریخ آمریکا، عبارت «جمعه سیاه (Black Friday)» به رسوایی بازار طلا، در روز ۲۴ سپتامبر سال ۱۸۶۹ اشاره دارد. پس از پایان جنگ داخلی آمریکا، بین ایالات متحده آمریکا و ایالات مؤتلفه آمریکا، نوبت به دوران دوازده ساله بازسازی آمریکا رسید. بدین ترتیب، ایالت‌های شکست خورده جنوبی، مورد بازسازی ایالت‌های شمالی پیروز قرار گرفتند. دو تن از زمین خواران آن دوره به نام جِی گولد (Jay Dick) و جیمز فیسک (James Fisk) به واسطه خریدهای عمده در مدتی کوتاه، انحصار موقت طلا را به دست گرفتند. آن‌ها از این طریق سود کلانی به دست آوردند. دولت وقت که به‌موقع متوجه این سوءاستفاده نشد، حجم طلای بالایی را روانه بازار کرد تا قیمت از دست رفته ثابت شود. اما در نهایت، زندگی بسیاری ویران شد، و از آن روز به نام جمعه سیاه (Black Friday) یا بلک فرایدی (Black Friday) یاد می‌شود.

نخستین کاربرد عبارت بلک فرایدی (Black Friday)

از اولین کاربردهای ثبت‌شده عبارت بلک فرایدی (Black Friday)، می‌توان به مجله (Factory Management and Maintenance) در نوامبر سال ۱۹۵۱ اشاره کرد. در آن دوران کارگران به صورت دسته جمعی با همدیگر توافق می‌کردند، و به بهانه‌های مختلف مرخصی می‌گرفتند. بدین ترتیب، فردای روز عید شکرگزاری (روز جمعه) به کارخانه‌ها نمی‌رفتند، و تعطیلاتی چهار روزه داشتند. (پنجشنبه، جمعه، شنبه و یکشنبه). اما مثل بسیاری از کلمات دیگر زبان انگلیسی، کار برد عبارت بلک فرایدی (Black Friday) به این صورت جا نیفتاد.

قانون حسابداری

در گذشته، قانونی نانوشته بین حسابداران رایج بود. در ترازنامه‌های خود، اگر صورت سود و زیان آنان منجر به ضرر می‌شد؛ از جوهر قرمز استفاده می‌کردند. استفاده از جوهر قرمز رنگ، تنها جهت نمایان‌تر شدن ضرر در بیلان بود. اما اگر صورت سود و زیان به سود می‌انجامید، از جوهر مشکی استفاده می‌شد. در اوایل دهه ۶۰ میلادی، حسابداران همیشه فردای روز عید شکرگزاری، حساب‌های خود را مشکی رنگ می‌دیدند. این روز سرآغاز موج سود و خریدهای پیش از عید به حساب می‌آمد. از این رو، بین خود آن را «بلک فرایدی (Black Friday)» به معنای جمعه {جوهر} مشکی نام‌گذاری کردند.

در سال ۱۹۶۱، پلیس فیلادلفیا پنسیلوانیا، و راچستر نیویورک به خاطر شلوغی و ترافیک خیابان‌ها در این روز، آن را بلک فرایدی (Black Friday) خواندند. به نظر کارشناسان روابط عمومی آن دوران، استفاده از عبارت بلک فرایدی (Black Friday) یا جمعه سیاه (Black Friday) کاربرد مناسبی نبود. چراکه کلمه «سیاه» نشان دهنده رویدادی بدشگون است. آنان به رسانه‌ها و مردم پیشنهاد کردند، به‌جای «جمعه سیاه (Black Friday)» یا «شنبه سیاه» از عباراتی مثل «جمعه بزرگ» یا «شنبه بزرگ» استفاده کنند. اما این عبارات معادل‌سازی شده نیز عمر چندانی نداشتند.

شلوغی خیابان‌ها

باری دیگر در سال ۱۹۷۵ میلادی در روزنامه نیویورک تایمز، به عبارت بلک فرایدی (Black Friday) به‌کاربرده شد. در اینجا نیز، منظور شلوغ‌ترین روز خرید و سنگین‌ترین ترافیک جاده‌ها بابت خرید مردم بود. تا اوایل دهه ۸۰ میلادی همچنان برخی از شهرها و ایالت‌های آمریکا از این عبارت استفاده نمی‌کردند. اما کسانی که آن عبارت را شنیده بودند، مفهومی یکسان در ذهنشان تداعی می‌شد: «فرصتی طلایی برای خرید». آغاز فصل خریدهای عید کریسمس و روزی شاد. حتی باوجود کلمه «سیاه» در این عبارت، هیچ‌کس آن را روزی سیاه و تباه نمی‌دانست.

فروش و حراج پنج شنبه

رقابت افراطی مغازه داران به حدی رسید که این فروش و حراجی، در صبح عید شکرگزاری آغاز شد. به این بهانه که خریداران در ترافیک جمعه سیاه (Black Friday) نمانند؛ فروشگاه (kmart)، در سال ۲۰۰۹ حراجی بلک فرایدی (Black Friday) را از ساعت ۷ صبح پنجشنبه شروع کرد. پس از آن فروشگاه‌های زیادی از این تغییر ساعت پیروی کرده، و در ساعات ۸ و ۹ صبح پنجشنبه به جنس‌های خود چوب فروش و حراج زدند. رسانه‌ها جهت عدم استفاده از عبارت بدشگون «سیاه» برای توجیه این روز آن را «پنجشنبه طوسی» یا «پنجشنبه قهوه‌ای» هم نامیدند. اما شاید در آینده این عبارات هم در زبان انگلیسی رواج پیدا نکنند، و عبارتی جدید به نام بلک ترزدی (پنج‌شنبه سیاه) وارد فرهنگ واژگان انگلیسی شود.

دوشنبه آنلاین (Cyber Monday)

رفته‌رفته با جا افتادن خریدهای اینترنتی، فروشگاه‌های آنلاین هم در رویداد بلک فرایدی (Black Friday) حضور یافتند. رقابت در صف‌های طولانی، پدیده‌ای متفاوت در کشورهای دیگر است. همان‌طور که مردم برای فیلم‌های معروف سینمایی، از چندین ساعت قبل با صندلی و تجهیزات کامل گذران وقت حاضر می‌شوند، در مورد بلک فرایدی (Black Friday) نیز، این امر بسیار پررنگ‌تر بود. بسیاری از مردم فرصت ایستادن در صف‌های طولانی را نداشتند، و ترجیح آن‌ها این بود که روز عید شکرگزاری پیش خانواده خود باشند. فروشگاه‌های آنلاین، در دوشنبه بعد از شکرگزاری (پایان تعطیلات چهار روزه عید)، پیشنهادهای آنلاین جذاب خود را ارائه می‌دادند. بدین‌صورت، کسانی که موفق به حضور در بلک فرایدی (Black Friday) نشده بودند، یا دیر به پیشنهاد موردنظر خود رسیدند هم، شانسی دوباره پیدا می‌کردند. در موارد بسیاری، رویداد بلک فرایدی (Black Friday) آنلاین یک هفته کامل طول می‌کشید و آن را با عبارات (Cyber Monday) و (Cyber Week) توصیف می‌کنند.

خشونت و جرایم در جمعه سیاه (Black Friday)

خشونت، جرم و درگیری در جمعه سیاه (Black Friday) یکی از دلایلی است که پلیس این نام را برای این روز در نظر گرفته‌است؛ که ریشه در قتل‌ها و درگیری‌های این روز در فروشگاه‌های مختلف دارد.

از جمله سال ۲۰۱۰ که در فروشگاه زنجیره ای وال مارت درگیری‌های خریداران منجر به ۱۰ کشته و ۱۱۱ مصدوم شده‌است که پس از این حادثه هشتگ #Walmartfights ایجاد شد.

• بدترین جمعه سیاه (Black Friday) مربوط به سال ۲۰۰۸ می‌باشد که یک نگهبان فروشگاه وال مارت با وجود قد ۱۹۵ سانتی و وزن ۱۲۲ کیلویی در زیر پای هجوم بیش از ۲۰۰۰ نفر به دلیل خفگی جان سپرد و یک زن حامله نیز صدمه جدی دید
• در سال ۲۰۰۹ پلیس به دلیل خشونت زیاد وارد فروشگاه وال مارت شد
• در سال ۲۰۱۰ هجوم مردم در ساعت ۵ صبح چاره ای برای خروج اضطراری کارمندان فروشگاه نگذاشت^[
• در سال ۲۰۱۱ زنی در فروشگاه وال مارت برای خرید یک دستگاه wii به سمت جمعیت اسپری فلفل پاشید^[۷]
• در سال ۲۰۱۲ در بیرون فروشگاه وال مارت به دلیل درگیری برای جای پارک دو نفر به همدیگر شلیک کردند^[۸]
• در سال ۲۰۱۳ پلیس به یک دزد فروشگاه شلیک کرد^[۹]
• در سال ۲۰۱۶ سه نفر در شهرهای ایالت‌های تنسی، نیوجرسی و نوادا مورد شلیک قرار گرفتند که یکی از آنان فوت کرد^[۱۰]
• در سال ۲۰۱۷ پنج نفر از اهالی آلاباما در طی درگیری زخمی شدند و پلیس این شهر فروشگاه برلوس را در آن روز تعطیل کرد^[۱۱]
• جرم در روز جمعه سیاه (Black Friday) تنها به قتل و درگیری‌ها ختم نمی‌شود بلکه گران‌فروشی نیز یکی دیگر از جرم‌های این روز است که فروشگاه‌های مختلف مرتکب این کلاهبرداری می‌شوند.

طبق تحقیقات سایت WalletHub , چهارده درصد از کالاهای فروش رفته در این روز قیمتی برابر با روزهای عادی دارند و هفده درصد فروش جمعه سیاه (Black Friday) نیز حتی قیمتی بالاتر از قیمت این روز دارند

فلسفه فروش و حراج جمعه

فلسفه اصلی فروش و حراج جمعه تخفیف بر روی تمامی کالاها است. تخفیفی که باعث ترغیب مشتریان برای رفع نیازهای خود با هزینه کمتر در آستانه سال نو، و خالی شدن انبار فروشگاه‌ها با حاشیه سودی کمتر است. اما در سال‌های اخیر رقابت بین فروشنده‌ها به حدی بالا گرفت که مفهومی به نام Doorbuster به وجود آمد. اما Doorbuster به چه معنا است؟ همان‌طور که می‌دانید کلمه Door به معنای «در» بوده و کلمه Buster به معنی انفجار یا شکستن چیزی است. به همین دلیل کالاهای با تخفیف ویژه را Doorbuster نامیدند زیرا این کالاها باعث صف کشیدن مردم پشت درهای فروشگاه شده و حتی در بسیاری از موارد نیز تراکم جمعیت مشتریان باعث شکسته شدن در فروشگاه شد.

کالاهای با تخفیف ویژه در واقع یکی از کاتالیزورهای حراج جمعه بوده و افراد زیادی را به خود جلب می‌کنند. این کالاها عموماً از محصولات بسیار جذاب بازار نظیر گوشی‌های پرچم‌دار، تلویزیون‌های بزرگ، آخرین نسل دوربین‌ها یا آخرین و گران‌قیمت‌ترین لباس‌ها هستند که با تخفیفی باورنکردنی حتی تا ۷۰ درصد زیر قیمت اصلی خود عرضه می‌شوند. طبیعی است که فروشنده برخی از این کالاها را با ضرر عرضه می‌کند و فروش انبوه آن‌ها کار غیرعقلانی است. به همین دلیل تعداد کالاهای با تخفیف ویژه (Doorbuster) محدود بوده و عموماً در همان ثانیه‌های اول شروع حراج به پایان می‌رسند.^[

ساعت شروع فروش و حراج جمعه

به‌طور معمول، ساعت ثابتی را نمی‌توان به شروع رویداد بلک فرایدی (Black Friday) نسبت داد. با بالا گرفتن رقابت فروشگاه‌های حقیقی، هرکس سعی در جلو کشیدن ساعت این روز داشت. بازماندن مغازه‌ها در کل ساعات شب، روال عادی این روز است. در سال‌های گذشته، مغازه‌ها رأس ساعت ۱۲ بامداد، در فروشگاه‌های خود را باز می‌کردند. در سال ۲۰۱۰، فروشگاه‌های زنجیره‌ای (Toys “R” Us) ساعت ۱۰ شب روز عید شکرگزاری، فروش و حراجی بلک فرایدی (Black Friday) را آغاز کردند. بسیاری باعرضه نمونه محصولات رایگان، مثل مداد شمعی و کتاب‌های نقاشی مشتری‌ها را جذب می‌کردند. بسیاری از برندهای معتبر، نظیر ویکتوریا سیکرت (Victoria’s Secret)، نایکی (Nike) و پوما (Puma) از ساعات اولیه صبح عید شکرگزاری بلک فرایدی (Black Friday) را شروع می‌کنند؛ و تا ۱۱ شب جمعه ادامه می‌دهند. برعکس آن‌ها، مغازه‌هایی هم بودند که در ساعات عادی روز جمعه حراجی را شروع، و تا ۲ بامداد شنبه ادامه می‌دادند.

فروش و حراج جمعه در فروشگاه‌های آنلاین

با شروع سلطنت فروشگاه‌های آنلاین در بلک فرایدی (Black Friday) سال ۲۰۰۵، شیوه جدیدی از حراجی‌ها در تاریخ ثبت شد. سود حاصل از فروش آنلاین همه‌ساله از سال قبل بیشتر می‌شود. در سال ۲۰۱۳، سود حاصل از فروش در روز «دوشنبه آنلاین»، نسبت به سال قبل ۱۸٪ بیشتر بود. این سود، به رقم ۱٫۷۳ میلیارد دلار رسید. در سال ۲۰۱۴، به میزان ۱۷٪ از سال قبل بیشتر شد، و مرز ۲ میلیارد دلار را هم شکست؛ و در سال ۲۰۱۷ دوشنبه آنلاین توانست رکورد فروش اینترنتی را در آمریکا بشکند و ۱۶٪ بیشتر از سال قبل، یعنی سال ۲۰۱۶ بفروشد و به رکورد ۶٫۵۹ میلیارد دلار برسد.^[۱۴] برنده واقعی این حراج کسی جز جف بیزوس رئیس سایت آمازون نبود که توانست با فروش فوق‌العاده در دوشنبه آنلاین ثروت خود را به ۹۹٫۶ میلیارد دلار رسانید و به عنوان ثروتمندترین فرد روی جهان معرفی شد. فروشگاه‌های شرکت آمازون، eBay و علی بابا از اصلی‌ترین برگزارکننده‌های فروش و حراج جمعه در سراسر دنیا به‌شمار می‌روند.

فروش و حراج جمعه در کشورهای مختلف

استثنایی‌ترین روز فروش و حراجی در دنیا یا همان بلک فرایدی (Black Friday) (حراج جمعه) این روزها همه گیر شده‌است. در اکثر نقاط دنیا این روز به عنوان پادشاه حراجی‌ها به رسمیت شناخته شده و برگزار می‌شود. خریداران همواره به این روز به عنوان فرصتی طلایی برای خرید نگاه کرده و نوع و تاریخ برگزاری این حراجی در هر یک از کشورهای دنیا با توجه به فرهنگ آن‌ها متغیر است. در سال ۲۰۱۸، به‌طور رسمی ۱۲۹ کشور در مراسم بلک فرایدی (Black Friday) شرکت کردند که با فعالیت ایران و ۲۹ کشور دیگر که برخی از فروشگاه‌ها در آن شرکت می‌کنند، این آمار به ۱۵۹ کشور رسید! با این حال شاید برایتان جالب باشد که برخی از برندهای لوکس دنیا همچون گوچی و شنل به دلایل خاص خود در این مراسم و تخفیف‌ها شرکت نمی‌کنند، چرا که آن‌ها ترجیح می‌دهند مشتریان ثروتمند و خاص خود را داشته باشند!^[۱۵]

اگرچه بزرگ ترین فروش و حراج سال روز بعد از شکرگزاری که یک روز مذهبی و مسیحی است برگزار می شود، اما به مرور جنبه مذهبی آن از بین رفته و در کشورهای مختلف دنیا با مذاهب و آداب و رسوم های مختلف هم نفوذ کرده است. بسیاری از کشورهای اروپایی، آفریقایی و آسیایی که جشن روز شکرگزاری را برگزار نمی کنند هم آخرین جمعه ماه نوامبر را به عنوان روز حراج بزرگ در نظر می گیرند تا همگام با دنیا در این رقابت پرسود (هم برای مشتری و هم برای فروشنده) شرکت کنند. این روز به ویژه در کشورهای زیر محبوبیت فوق العاده زیادی کسب کرده است:

رومانی: جمعه سیاه (Black Friday) به طرز شگفت انگیزی در کشورهای شرق اروپا و به ویژه رومانی محبوب شده است. بر اساس گزارش ها بلک فرایدی (Black Friday) از سال ۲۰۱۱ در این کشور رایج شده است اما در همین مدت به یکی از پرطرفدارترین روزهای سال برای خرید تبدیل شده است. گفته می شود که ۱۱ میلیون از ۲۰ میلیون جمعیت این کشور در مورد بلک فرایدی (Black Friday) اطلاع کامل دارند و ۶.۷ میلیون نفر هم مشتاق هستند که در این روز خرید کنند.

انگلیس: در انگلیس اصطلاح جمعه سیاه (Black Friday) از قدیم به جمعه قبل از کریسمس گفته می شد. با این حال، در دهه ۲۰۱۰ شرکت های غول خرده فروش مثل آمازون، والمارت و برخی وبسایت های انگلیسی اقدام به تبلیغ برای روز حراج بزرگ سال کردند و به این ترتیب بلک فرایدی (Black Friday) را در انگلیس هم بومی سازی کردند!

کانادا: در کانادا هم در پی افزایش ارزش دلار کانادا در برابر دلار آمریکا در دهه های ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰، فروشگاه های کانادایی اقدام به برگزاری بلک فرایدی (Black Friday) کردند. به این ترتیب، کانادایی ها در همان کشور خودشان اقدام به خرید می کردند و دیگر برای خرید ارزان تر به آمریکا نمی رفتند و ارز از کشور خارج نمی کردند.

 

ایران

در ایران فروشگاه‌های اینترنتی و همچنین فروشگاه‌های کوچک و خرده‌فروشی‌ها، به‌این مورد توجه داشته و تخفیفاتی را ارائه می‌دهند. رقابت فروشگاه‌ها در این روز باعث واقعی بودن بیشتر تخفیف‌ها شده‌است. همچنین گاهی برخی فروشگاه‌های اینترنتی از یک هفته قبل با ایمیل‌ها و پیامک‌هایی به اطلاع مردم می‌رسانند که فروش هیجان انگیز در این روز آغاز خواهد شد.^[۱۶]

آمریکا

از آنجایی‌که این کشور اصلی‌ترین برگزارکننده حراج بلک فرایدی (Black Friday) و منشأ آن است، آخرین جمعه ماه نوامبر در آن حال و هوایی ویژه‌ای دارد. تقریباً می‌توان گفت هیچ‌یک از فروشگاه‌های آفلاین و آنلاین آمریکا نیست که در این روز کالاهای خود را با تخفیف به فروش نرساند؛ زیرا اگر فروشگاهی با موج و شلوغی تخفیف‌های این روز همراه نشود باید قید فروش محصولات خود را زده و دست‌کم یک هفته‌ای را با ضرر و زیان سر کند. فروشگاه‌هایی که در آمریکا به حراج بلک فرایدی (Black Friday) می‌پردازند را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد. دسته اول فروشگاه‌های خرده‌فروش و نمایندگی‌های برندها، دسته دوم فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ و در آخر فروشگاه‌های آنلاین.^[۱۷]

در فروشگاه‌های حقیقی از ایالت‌هایی که بهترین پیشنهادها را ارائه می‌دهند می‌توان به تگزاس (شهر هاستون)، نوادا (شهر لاس وگاس)، کالیفرنیا (شهر لوس‌آنجلس)، مینه سوتا (شهر مینیاپولیس) و فلوریدا (شهر اورلاندو) اشاره کرد. در این بین نیویورک با نزدیک به ۷۶ هزار مغازه خرده‌فروشی و ۹ فروشگاه زنجیرهای و همچنین ایالت تگزاس با بیش از ۳۰ هزار فروشگاه خرده‌فروشی و بیش از ۶۰ فروشگاه زنجیره‌ای از بزرگ‌ترین مراکز خرید آمریکا هستند.

بریتانیا

عبارت بلک فرایدی (Black Friday) در بریتانیا مفهوم متفاوتی داشت. به‌طور معمول، آخرین جمعه پیش از کریسمس از سوی پلیس و سرویس سلامت همگانی، بلک فرایدی (Black Friday) لقب گرفته بود. در آن روز، نیروهای دولتی خود را برای مقابله با باری آماده می‌کنند که بر روی دوش مراکز اورژانسی قرار می‌گیرد. از جمله اقدامات آن‌ها، می‌توان به برپایی مراکز سیار اورژانس در مناطق پر رفت‌وآمد شهری اشاره کرد.^[۱۸]

با اوج گرفتن و افزایش بی‌نظیر فروش در روز بلک فرایدی (Black Friday) در آمریکا، این حراجی در سایر کشورها نیز شکل گرفت. در سال ۲۰۱۳، شرکت آسدا (Asda) به فکر جا انداختن کاربرد بلک فرایدی (Black Friday) در بریتانیا افتاد. برخی از فروشگاه‌های آنلاین هم به این موج پیوستند، و این اتفاق هر روز فراگیرتر می‌شود.

رفته رفته خرده‌فروش‌های بیشتری به این موج پیوستند، و برچسب تخفیف‌های ویژه خود را روی محصولات چشمگیر زدند. نیروهای پلیس، در سرتاسر بریتانیا به فروشگاه‌های حقیقی کشیده می‌شدند. فروشگاه‌های بی‌تجربه، نمی‌توانستند سیل خریداران را کنترل کنند. موارد بی‌شماری از آسیب‌های جزئی گرفته تا سرقت از مغازه‌ها در این روز اتفاق می‌افتاد. در سال ۲۰۱۵ میزان خرید محصولات از فروشگاه‌های حقیقی و آنلاین مرز ۲ میلیون پوند را رد کرد. در همین سال بلک فرایدی (Black Friday) پرمنفعت‌ترین روز خرید در بریتانیا لقب گرفت و در رتبه اول ایستاد.

روسیه

روسیه از کشورهایی است که بلک فرایدی (Black Friday) در سال‌های اخیر وارد آن شده‌است و به دلیل تقویمی که دارد همواره یک روز پس از کشورهای دیگر این حراجی را برگزار می‌کند.. البته این کشور با مساحتی بالغ بر ۱۷ میلیون کیلومترمربع را نمی‌توان تنها یک کشور دانست. اما مردم روسیه تا ۵ سال گذشته علاقه چندانی به بلک فرایدی (Black Friday) نشان نداده بودند. در روسیه نیز همانند اکثر کشورهای دنیا بلک فرایدی (Black Friday) کم‌کم رونق گرفته و وارد فرهنگ آن‌ها شد. در سال‌های ۲۰۱۰ میلادی بود که برخی از مغازه‌دارها علی‌الخصوص فروشگاه‌های لوازم الکترونیکی، کالاهای خود را در جمعه آخر ماه نوامبر با تخفیف ویژه و تحت عنوان تخفیف پایان سال به فروش می‌رساندند.^[۱۹]

البته بلک فرایدی (Black Friday) در روسیه ابتدا بافرهنگی کاملاً غلط رواج پیدا کرد. مغازه‌دارهایی که در کشورهای غربی دیده بودند مشتریان برای خرید محصول با یکدیگر دعوا می‌کنند، تنها از اسم این حراجی استفاده کردند. فروشگاه‌های روسیه بر روی تمام ویترین محصولات خود برچسب حراجی را زدند اما هیچ‌یک از کالاها با تخفیف عرضه نشده و حتی بر خی فروشندگان کالاهای خود را با قیمتی بالاتر از روزهای عادی عرضه می‌کردند. این اقدام باعث ناامید شدن خریداران شده و تأثیری کاملاً برعکس انتظار را داشت.

رفته‌رفته باگذشت تنها چند سال فرهنگ بلک فرایدی (Black Friday) در بین فروشندگان کوچک و بزرگ روسیه نیز جا افتاد و کالاها با تخفیف‌های چشمگیرتری عرضه شدند. البته تأثیر فروشگاه‌های آنلاینی همچون آمازون در ترویج درست فرهنگ خرید در روسیه را نیز نباید نادیده گرفت. در سال ۲۰۱۵ تب بلک فرایدی (Black Friday) به حدی بالا رفت که طبق نظرسنجی صورت گرفته بیش از ۹۰ درصد فروشندگان برای شرکت در بلک فرایدی (Black Friday) ۲۰۱۶ اظهار علاقه‌مندی کردند. حال بلک فرایدی (Black Friday) در روسیه به‌جایی رسیده که کارشناسان و تحلیل گران احتمال رکورد زنی آن را می‌دهند. سال گذشته مشتریان روسی تنها در یک روز جمعه بیش از ۶۸۰ میلیون دلار پول خود را صرف خرید کردند که برای کشوری که تنها چند سال است بافرهنگ بلک فرایدی (Black Friday) آشنا شده رقم بسیار بالا و قابل‌توجهی است.

در روسیه برندها و فروشگاه‌های متعددی در حال فعالیت هستند اما نخستین فروشگاهی که فرهنگ حراج جمعه را در این کشور پهناور پیاده کرد، فروشگاه آنلاین Promokodabra بود. این فروشگاه کار خود را ابتدا در اتریش آغاز کرده و سپس مدل کسب‌وکار خود را در روسیه نیز پیاده کرد و هم‌اکنون در ۱۲ کشور فعالیت دارد. از دیگر پیشتازان بلک فرایدی (Black Friday) در روسیه می‌توان به فروشگاه‌های Ozon.ru, Otto, Phillips و Wikimar اشاره کرد. پیش‌بینی کارشناسان در حراجی جمعه سال جاری این است که هر یک از مشتریان این حراجی بیش از ۴۵۰۰ روبل یعنی معادل ۱۳۴ دلار خرید کنند.

فرانسه

صرف یک کشور توسعه یافته بودن، دلیل نمی‌شود سنتی مثل بلک فرایدی (Black Friday) چندین دهه در فرانسه قدمت داشته باشد. پایتخت مد جهان نیز تنها در سال ۲۰۱۴ با پدیده بلک فرایدی (Black Friday) آشنا شد. تاجران و مغازه داران، به مرور این سنت را در فرانسه جا انداختند. غول‌هایی مثل اپل و آمازون هم در همین سال با تخفیف‌های ۸۵ درصدی مردم را به فروشگاه‌های خود می‌کشیدند. فرانسه زبان‌ها نیز از ترجمه لغت به لغت این عبارت استفاده می‌کنند، و آن را (Vendredi noir) یا همان بلک فرایدی (Black Friday) می‌خوانند.

کانادا

همسایه سردتر و شمالی آمریکا سال‌ها بود که اسم بلک فرایدی (Black Friday) به گوشش خورده بود. در دورانی که ارزش دلار کانادایی از آمریکایی بیشتر بود، برای خرید به آمریکا سفر می‌کردند. مردم این کشور، نه تنها برای حراجی بزرگ بلک فرایدی (Black Friday)، بلکه برای خریدهای جزئی خود هم همسایه گرم‌تر خود را انتخاب می‌کردند. در سال‌های اخیر که تفاوت ارزش این دو دلار کمتر شد، فروشگاه‌های کانادایی دست به کار شده تا از مهاجرت مردم به جنوب جلوگیری کنند. امروزه، بلک فرایدی (Black Friday) به سبک آنلاین رواج بیشتری در کانادا پیدا کرده. این سنت در سال ۲۰۰۸ شروع شد، و در ۲۰۱۲ به اوج خود رسید.

هند

بلک فرایدی (Black Friday) در هند هم شهرت پیدا کرد. تعداد فروشگاه‌های آنلاینی که این سنت را گسترش می‌دهند، رو به رشد است. بازارهای اینترنتی بزرگ در هند این روز حراجی را برگزار می‌کنند. شرکت‌هایی مثل (Flipkart), (Snapdeal) و آمازون تخفیف‌های جذابی در این روز به مشتریان خود می‌دادند.

رویداد سه روزه دیگری به نام جشنواره بزرگ فروش‌های آنلاین (GOSF)، در ماه دسامبر در این کشور رواج دارد. اما برای متمرکزسازی فرصت‌های طلایی خرید در روز بلک فرایدی (Black Friday)، شرکت‌هایی نظیر گوگل حضور خود را در این جشنواره قطع کردند. میل به برگزاری بلک فرایدی (Black Friday) بین جمعیت یک میلیاردی این کشور روز به روز بیشتر می‌شود.

چین

چین باستان مراسم بلک فرایدی (Black Friday) ندارد. دلیل آن هم برگزاری روز مجردها (Singles’ Day) درست یک هفته پیش از آن است. گوآن جون جیه (Guanggun Jie) درست در تاریخ یازدهم، یازدهمین ماه میلادی، مردم چین روز مجردها را جشن می‌گیرند. قدمت برگزاری آن به اوایل دهه ۹۰ میلادی برمی‌گردد. دلیل آن هم وجود چهار رقم یک در این تاریخ است (۱۱/۱۱). فروش آنلاین این روز بزرگ در چین همه ساله رو به رشد است. ۹٫۳ میلیارد در سال ۲۰۱۴ خرید در سایت‌های آنلاین و ۱۴٫۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۵ از جمله رکوردهای فروش آنلاین در این روز به حساب می‌آید.^[۲۰]

کشورهای مسلمان

در پاکستان، سنت بلک فرایدی (Black Friday) توسط فروشگاه آنلاین (Daraz.pk) برای اولین بار معرفی شد. در سال ۲۰۱۵ به مدت سه روز، این فروشگاه محصولات خود را با تخفیف‌های ویژه در اختیار مشتریان خود قرارداد. این رویداد با همکاری شرکت مخابراتی تلنور پاکستان (Telenor Pakistan) برگزار شد.

در نیجریه، نیز بلک فرایدی (Black Friday) توسط غول‌های آنلاین (Konga) و (Jumia) به این کشور عرضه شد. امروزه فروشگاه (Jumia) با فروش تی‌شرت‌های بلک فرایدی (Black Friday)، هیجان این روز را زنده نگه می‌دارد. سابقه حضور بلک فرایدی (Black Friday) در نیجریه بیشتر از سایر کشورهای مطرح است. بسیاری از تولیدکنندگان به‌طور مستقیم اجناس را به این کشور ارسال نمی‌کنند. برای همین منظور برنامه‌هایی نظیر سایت (mallforafrica) این امکان را برای مشتریان فراهم می‌کنند.

در امارات متحده عربی، فروشگاه آنلاین قدرتمند (souq) این روز را اولین بار برگزار کرد. در سال ۲۰۱۴، این فروشگاه ادعا کرد که به لطف ۱۰ هزار پیشنهاد ویژه خود توانسته میلیون‌ها کاربر اینترنتی را به سایت خود جذب کند. با وجود معروف بودن این روز به بلک فرایدی (Black Friday)، (souq) صفت سفید را متناسب فرهنگ مردم محلی دانست. امروزه در کنار عبارت جهانی بلک فرایدی (Black Friday)، در حوضه خلیج فارس عبارت وایت فرایدی یا جمعه سفید رسمیت بیشتری یافته.

جمعه سیاه (Black Friday) در دنیا از چه اهمیتی برخوردار است؟

با توجه به اینکه در کشورهای خارجی این روز پیش از سال نو قرار دارد و فروشگاه‌ها و برندها محصولات خود را با تخفیف قابل توجهی به فروش می‌رسانند، بسیاری از مردم دنیا سعی می‌کنند خرید سال نو و هدایای خود را در روز جمعه سیاه (Black Friday) تهیه کنند تا هزینه‌های خود را به صورت قابل توجهی کاهش دهند. در ایران نیز اگرچه این روز در آذرماه قرار دارد، اما با توجه به اینکه قیمت محصولات برخی از فروشگاه‌ها و برندها با توجه به نوسان نرخ دلار ممکن است افزایش یابد، بسیاری از مردم سعی می‌کنند خرید زمستانی و حتی بهاره یا محصولات الکترونیکی و مایحتاج خود را در جمعه سیاه (Black Friday) تهیه کنند.

روز سیاجمعه در سال‌های اخیر چندان مرسوم نبود، اما با این حال بسیاری بر این باورند که فروشگاه بامیلو، اولین فروشگاه اینترنتی بود که تخفیفات جمعه سیاه (Black Friday) را در میان فروشگاه‌های ایرانی مرسوم کرد. از این رو در سال‌های اخیر بسیاری از فروشگاه‌های اینترنتی، محصولات خود را با تخفیف قابل توجهی برای مشتریان خود ارائه می‌دهند تا مردم ایران نیز از تخفیف‌های بلک فرایدی بی‌بهره نمانند و خریدهای عید و سال نو خود را با هزینه‌ی کمتری تهیه کنند.

 

سیاه جمعه و تعطیلات میلیون دلاری در دنیا!

تعطیلات عید شکرگزاری تا دوشنبه سایبری، رکورد بیشترین خرید و فروش محصولات در دنیا شکسته می‌شود که به این تعطیلات، تعطیلات میلیون دلاری می‌گویند. طبق آمار و ارقام به‌دست آمده، با توجه به گسترش و پیشرفت شبکه‌های اجتماعی و تبادل اطلاعات مردم با یکدیگر، فروش محصولات به صورت حضوری و اینترنتی بیشتر شده است.

به طوری که در جمعه سیاه (Black Friday) سال ۲۰۱۶ آمریکا، فروش محصولات در حدود ۴٫۳ میلیارد دلار، در سال ۲۰۱۷ فروش محصولات در حدود ۵ میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۸ فروش محصولات در حدود ۵٫۹ میلیارد دلار تخمین زده شده است که پیش‌بینی می‌شود، با وجود قرنطینه همگانی در دنیا، این آمار تغییر کند و فروش اینترنتی امسال، رکورد فروش آنلاین هر سال و حتی فروش حضوری را بزند!

 

دوشنبه سایبری چیست؟

حرف از دوشنبه سایبری شد، بد نیست کمی از این دوشنبه طلایی در دنیای مدرن صحبت کنیم! با وجود گسترش و پیشرفت فضای مجازی و افزایش تمایل افراد به خرید اینترنتی، در سال ۲۰۰۵ که چندان خرید اینترنتی در میان مردم مرسوم نبود، برخی از فروشگاه‌های اینترنتی معروف آمریکا، برای جلب توجه و اعتماد بیشتر مشتریان، دوشنبه سایبری یا مجازی را ارائه دادند.
دوشنبه سایبری به اولین دوشنبه پس از جمعه سیاه (Black Friday) می‌گویند که در این روز خرده فروش‌های آنلاین، همچون آمازون، ای‌بی، علی‌بابای ‌چین و والمارت محصولات خود را با تخفیف قابل توجهی به فروش می‌رسانند. ناگفته نماند که برخی از این فروشگاه‌ها همچون فروشگاه آمازون، در دو روز سال، یعنی بلک فرایدی و سایبرماندی فروش ویژه دارند.

 

بلک فرایدی  (Black Friday) در کشورهای دیگر چگونه است؟

در سال ۲۰۱۸، به طور رسمی ۱۲۹ کشور در مراسم بلک فرایدی (Black Friday) شرکت کردند که با فعالیت ایران و ۲۹ کشور دیگر که برخی از فروشگاه‌ها در آن شرکت می‌کنند، این آمار به ۱۵۹ کشور رسید! با این حال شاید برایتان جالب باشد که برخی از برندهای لوکس دنیا همچون گوچی و شنل به دلایل خاص خود در این مراسم و تخفیف‌ها شرکت نمی‌کنند، چرا که آن‌ها ترجیح می‌دهند مشتریان ثروتمند و خاص خود را داشته باشند!

چگونگی برگزاری بلک فرایدی (Black Friday) ۲۰۲۱ در ایران

درست است که بلک فرایدی (Black Friday) یک فرهنگ آمریکایی است اما و برخلاف تصور بسیاری، در قاره آسیا نیز غوغایی به پا است! گروه علی بابای چین که یک خرده فروش معروف در آسیا است، در رتبه یک فروش جمعه سیاه (Black Friday) قرار دارد و پس از آن فروشگاه Sales و Amazon نیز مورد توجه قرار دارند.  طبق آمار و ارقام، فروش اینترنتی جمعه سیاه (Black Friday) از دوشنبه سایبری بیشتر است و به نظر می‌رسد تکرار نام بلک فرایدی (Black Friday) در دنیا باعث شده که افراد این روز را بیشتر و بهتر از سایبرماندی بشناسند و در این روز خرید آنلاین را تجربه کنند. فروشگاه اینترنتی بانی مد نیز هر سال در روز بلک فرایدی (Black Friday) تخفیف‌های ویژه‌ای را ارائه می‌دهد که تمامی خریداران بدون نیاز به مراجعه حضوری و با صرف کمترین هزینه می‌توانند تمامی محصولات برند را با تخفیف ویژه‌ خریداری کنند.

 

با وجود کرونا، بلک فرایدی (Black Friday) ۲۰۲۱ برقرار است؟

با اتفاق عجیبی که برای نسل ما افتاد، بسیاری از فروشنده‌ها درس بزرگی گرفتند که دیگر دوره خرید و فروش حضوری و اجاره‌ی بالای مغازه رو به افول است و فروش اینترنتی جای بیشتری در زندگی افراد و خانواده‌ها باز خواهد کرد و رفتار مشتریان دیگر همچون گذشته نخواهد بود، چرا که اعتماد و اطمینان بیشتری در خرید آنلاین برقرار شده است.

بگذارید این روند را با مثالی برایتان تعریف کنیم. کتاب‌فروشی شکسپیر و شرکا در سال ۱۹۱۹ در پاریس تأسیس شد و با توجه به طراحی داخلی و داستان‌های عجیبی که برایش ساخته‌اند، به یک مکان توریستی و فرهنگی و هنری در پاریس تبدیل شده که توریست‌ها برای ورود به این کتاب‌فروشی قدیمی صف می‌بندند تا حداقل یک عکس داخل کتاب‌فروشی داشته باشند.

اگرچه این کتاب‌فروشی با حضور توریست‌ها و اهل هنر فروش نسبتاً بالایی دارد، اما با شیوع همه‌گیر ویروس کرونا، رفتار مشتریان تغییر کرده و افراد ترجیح می‌دهند که برای حفظ سلامت خود و دیگران به صورت آنلاین خرید کنند. به همین دلیل در یک ماه اخیر، این کتاب‌فروشی درخواست کمک از مردم کرد و از آن‌ها خواست که از طریق وب‌سایت، کتاب‌ها را به صورت آنلاین تهیه کنند تا کتاب‌فروشی زنده و پابرجا باقی بماند! عجیب نیست؟!

فروشگاه‌هایی همچون نایک و آدیداس که علاقه‌مندان بسیاری در سراسر دنیا دارد، این بار با شکست در فروش حضوری مواجه شدند و در مقابل فروش این برندها در سایت‌هایی همچون Asos و amazon بالا رفت. برای پاسخ به سؤال بالا، بهتر است بدانید که بسیاری از کشورهای دنیا همچون ایران در روز جمعه سیاه (Black Friday) امسال در قرنطینه به سر می‌برند و برخی دیگر اجازه تجمع افراد را بدون فاصله گذاری اجتماعی نمی‌دهند!

بنابراین تکلیف بلک فرایدی (Black Friday) ۲۰۲۱ چه می‌شود؟ آیا آمار امسال سقوط می‌کند؟

بلک فرایدی (Black Friday) سال ۲۰۲۱ برقرار است، اما با تغییرات خاص! یعنی مشتریان دیگر برای خرید یک تلویزیون در فروشگاه‌ها سر و دست نخواهند شکست! البته این احتمال وجود دارد که برخی از فروشگاه‌ها به صورت حضوری محصولات خود را به فروش برسانند، اما دیگر خبری از هیاهو نخواهد بود و افراد کمتری اجازه ورود به فروشگاه‌ها را خواهند داشت.

بنابراین آیا فروش بلک فرایدی (Black Friday) ۲۰۲۱ کمتر از سال‌ها گذشته خواهد بود؟

خیر! بالعکس، امسال نیز فروش محصولات چشمگیر خواهد بود، اما به نوعی دیگر! یعنی محصولات به صورت آنلاین به فروش خواهند رسید و فروش اینترنتی لباس و هر وسیله‌‌ای که به فکرتان خطور می‌کند، رکورد سایبرماندی و هر فروش اینترنتی دیگر را خواهد زد. به فروش معروف‌ترین فروشگاه‌ اینترنتی دنیا یعنی آمازون نگاهی بیندازید.

در روزهای قرنطینه فروش اینترنتی سایت آمازون به قدری بالا بود که اگر آمازون به طور فرضی اعلام کند که در سایبرماندی و بلک فرایدی (Black Friday) حضور نخواهد داشت، باز هم رکورد فروش اینترنتی تمام سال‌های گذشته را در دست خواهد گرفت. بنابراین شما نیز بهتر است امسال در روز جمعه سیاه (Black Friday) در خانه بماندید و در خانه خرید کنید. به همین سادگی!

 

جمعه سیاه (Black Friday) بانی مد و چگونگی خرید در حراج سیاه جمعه ۱۴۰۰

احتمالاً با خودتان تصور می‌کنید که امسال در قرنطینه مانده‌اید و تمام دنیا در حال خرید محصولات با تخفیف‌های شگفت‌انگیز هستند و ما دست خالی مانده‌ایم! خیر، تمام دنیا مشکلات ما را دارند و آن‌ها نیز تصمیم دارند در خانه با تخفیف‌های قابل توجه خرید کنند. امسال به رسم هر سال، بسیاری از آنلاین شاپ‌ها و فروشگاه‌های اینترنتی همچون بانی مد، هوای مشتریان خود را دارد و محصولات را با قیمت پایین به فروش می‌رساند. بنابراین اگر در این روزها نگران هزینه‌های خود هستید، جمعه سیاه (Black Friday) فرصت مناسبی است که هر آن چه که می‌خواهید را با قیمت مناسب تهیه کنید.

بنابراین در بلک فرایدی ۱۴۰۰ با یک تیر چند نشان می‌زنید: در شلوغی و ترافیک نمی‌مانید، در آلودگی هوا حضور ندارید، نگران بیماری کرونا و شلوغی نخواهید بود، حافظ سلامت خود و خانواده‌تان هستید و در هزینه‌های خود به صورت قابل توجهی صرفه‌جویی خواهد کرد.
بنابراین امسال جمعه سیاه (Black Friday)، مهم‌ترین جمعه سیاه (Black Friday) هر سال خواهد بود و شما نیز می‌توانید با خرید آنلاین، از کسب‌و‌کارهای ایرانی نیز حمایت کنید تا در روزهای سخت نیز به راه خود ادامه دهند و شما نیز در سلامت و آرامش در خانه بمانید.

جمعه سیاه (Black Friday) بانی مد نیز هر سال برگزار می‌شود و تاریخ شروع و پایان آن به همراه تخفیف‌های ویژه بلک فرایدی (Black Friday) به همگان اعلام خواهد شد. فروشگاه اینترنتی بانی این فرصت را فراهم کرده است تا شما عزیزان بتوانید کالای مورد نظر خود را همراه با اطلاعات دقیق و تصاویر واقعی محصول مشاهده کنید و بدون نیاز به صرف زمان زیاد برای خرید حضوری در روز بلک فرایدی از تخفیف‌های ویژه این روز برخوردار شوید.

در سال‌های اخیر، تجارت الکترونیک و در صدر فعالان آن آمازون، نقش مهمی در توسعه‌ی فرهنگ جمعه سیاه ایفا کرده‌اند. تخفیف‌های باورنکردنی فروشگاه‌های آنلاین برای اجناسشان، به‌مرور خرید در جمعه سیاه را به فرهنگی بین‌المللی هم تبدیل کرد. این تأثیر و نفوذ فرهنگی به‌حدی شد که خرید در جمعه سیاه آمریکایی به ایران هم رسید و در سال‌های اخیر، شاهد برگزاری جمعه سیاه در فروشگاه‌های اینترنتی ایران نیز هستیم.

علاوه‌بر ایالات متحده، کشورهایی همچون کانادا، بریتانیا،‌ مکزیک، رومانی، هند، فرانسه،‌ آلمان، سوئیس، استرالیا و نیوزیلند با رویدادهای جمعه سیاه بزرگ شناخته می‌شوند. در این کشورها، مراسم ویژه‌ای برای جمعه سیاه برگزار می‌شود و خرید تخفیف‌دار به فروشگاه‌های آنلاین محدود نیست؛ هرچند بسیاری از کاربران در کشورهای مذکور نیز امروزه خرید آنلاین در سرویس‌هایی همچون آمازون و والمارت و دیگران را ترجیح می‌دهند.

 

غول چینی تجارت الکترونیک، علی‌بابا، رویدادی مشابه با جمعه سیاه را در پلتفرم خود راه‌اندازی کرد که در سال‌های اخیر، چندین بار رکورد فروش آمازون و رقبای آمریکایی را شکسته است. «روز مجردها (Singles’ Day)» یازدهم نوامبر هرسال در چین برگزار می‌شود؛ روزی که در تقویم به‌صورت ۱۱/۱۱ دیده شده است و تکرار عدد یک در آن، نشانه‌ای از مجردبودن افراد تفسیر می‌شود. علی‌بابا با بهره‌برداری از این اصطلاح چینی، فروش ویژه‌ی پلتفرم‌های گوناگون خود را در آن پیاده‌سازی کرد که چندبار رکورد فروش آمازون و والمارت و حتی کل فروش بلک فرایدی را شکست.

استفاده از اصطلاح بلک فرایدی در فروشگاه‌های آنلاین و در میان کاربران ایرانی در سال‌های اخیر به‌حدی رسید که این سؤال را برای عموم مردم ایجاد کرد: جمعه سیاه در ایران چیست یا بلک فرایدی در ایران چه روزی است؟ بسیاری از کاربران به‌دنبال تاریخ بلک فرایدی در ایران هستند تا شاید از تخفیف‌های زیاد فروشگاه‌های آنلاین داخلی و خارجی بهره‌مند شوند.

تاریخ بلک فرایدی ۲۰۲۰ در ایران، ۷ آذر ۱۳۹۹ است

امکان خرید از فروشگاه‌های بین‌المللی همچون آمازون در ایران در سال‌های اخیر با وجود فشارها و تحریم‌ها کمی آسان‌تر شده است. به‌همین‌دلیل، کاربران در سال‌های گذشته به‌دنبال تاریخ بلک فرایدی در ایران بودند تا ازطریق همین راه‌های واسط یا دوستان و آشنایان ساکن در کشورهای دیگر، خریدهای تخفیف‌دار خود را انجام دهند. همین روند باعث شد فروشگاه‌های آنلاین ایرانی نیز به‌مرور برنامه‌هایی برای فروش تخفیف‌دار به کاربران داخلی اجرا کنند که تجربه‌هایی همراه ‌با شکست و موفقیت به‌همراه داشت. فروشگاه اینترنتی بامیلو اولین‌بار رویدادی موسوم به «حراجمعه» را در ایران برگزار کرد تا هم‌زمان با بلک فرایدی آمریکا، محصولات خود را با تخفیف بیشتر به کاربران بفروشد. کمی بعد هم دیجی‌کالا با «جمعه به خرید» به این مسیر اضافه شد و رویکردی مشابه را در پیش گرفت. دیجی‌کالا البته نسخه‌ی داخلی دیگری از بلک فرایدی را هم با عنوان «یلدای شگفت‌انگیز» برگزار می‌کند.

استقبال فروشگاه‌های آنلاین از جمعه سیاه باعث شد در سال‌های ابتدایی دهه‌ی ۲۰۰۰، اصطلاحی به‌نام «دوشنبه سایبری» یا Cyber Monday متولد شود. خرده‌فروشان در سرتاسر آمریکا متوجه شدند بسیاری از خریداران به‌دلیل شلوغی روز جمعه سیاه ترجیح می‌دهند در اولین دوشنبه پس از روز شکرگزاری، خرید‌های تخفیف‌دار خود را آنلاین انجام دهند. افزایش فروش آنلاین در این روز سال‌به‌سال افزایش یافت و در سال ۲۰۱۰، رکورد فروش در دوشنبه پس از شکرگزاری به نزدیکی بلک فرایدی رسید. اصطلاح دوشنبه سایبری نیز در همان دوران به‌مرور به‌شهرت رسیده بود. در سال‌های بعدی، حتی فروش سایبر ماندی در برخی موارد بیشتر از بلک فرایدی شد.

آمار فروش و درآمد فروشگاه‌های آنلاین در سایبر ماندی، در سال‌های ابتدایی دهه‌ی ۲۰۱۰ به‌مرور در هفته‌ی پس از روز مذکور نیز با افزایش همراه شد. فروشگاه‌ها به این نتیجه رسیدند که خریداران تا یک هفته پس از سایبر ماندی، هنوز به‌دنبال پیشنهادهای تخفیف‌دار هستند؛ درنتیجه، اصطلاح دیگری موسوم به «هفته‌ی سایبری» (Cyber Week) هم در رسانه‌ها معروف شد.

نکات جالب درباره‌ی بلک فرایدی

آمار فروش جمعه سیاه در ایالات متحده در سال‌های اخیر نشان‌دهنده‌ی اوج‌گیری خرید در این روز بوده است. جمعه سیاه از چند سال پیش به‌عنوان پرفروش‌ترین روز برای خرده‌فروشان آفلاین و آنلاین آمریکایی شناخته می‌شود. به‌عنوان مثال، آمار سال ۲۰۱۷ بلک فرایدی مجموع خرید کاربران را ۵۸/۳ میلیارد دلار بیان می‌کند که به‌معنای ۳۳۵/۴۷ دلار خرید برای هر کاربر است.

آمارهایی که هرساله از خرید آمریکایی‌ها در بلک فرایدی منتشر می‌شود، آن را با عوامل جالبی مقایسه می‌کند. به‌عنوان مثال، تعداد مشتریان والمارت در بلک فرایدی از تعداد کل بازدیدکنندگان از دیزنی‌لند در یک روز بیشتر می‌شود. فروش آنلاین نیز هرساله رکوردشکنی می‌کند و سیستم مدیریت زیرساخت فروشگاه‌های آنلاین هرسال برای پاسخ به نیاز شدید به بهینه‌سازی مجبور می‌شود. تعداد افرادی که در بلک فرایدی زخمی می‌شوند یا فوت می‌کنند، آمار جالبی دارد و برخی آمارها تعداد آن‌ها را از افرادی بیشتر گزارش می‌کنند که هرساله براثر حمله‌ی کوسه در آمریکا جان خود را از دست می‌دهند.

یکی از نکات جالب درباره‌ی جمعه سیاه که از استقبال بی‌نظیر مردم نشئت می‌گیرد، نارضایتی کارمندان در خرده‌فروشی‌ها است. فروشگاه‌های کوچک‌و‌بزرگ به‌منظور آماده‌شدن برای فروش عظیم جمعه سیاه نیاز دارند کارمندانشان یک روز قبل یعنی در روز شکرگزاری در محل فروشگاه حضور داشته باشند. آمریکایی‌ها روز شکرگزاری را روزی بسیار مهم در فرهنگ خود می‌دانند و هیچ‌کس از کارکردن در روز شکرگزاری رضایت ندارد. به‌هرحال، الزام کارگران و کارمندان برای کارکردن در آن روز باعث شد در رخدادهای گوناگون، آن‌ها اعتراض‌های گسترده‌ای را ازطریق اتحادیه‌های کارگری مطرح کنند. دراین‌میان، بسیاری از فروشگاه‌ها نیز از خسارت‌های واردشده به‌خاطر هجوم مردم در روز جمعه سیاه شکایت می‌کنند و حتی در این روز تعطیل هستند.

شاید در نگاه اول تصور کنیم فروش کالاهای سرگرمی در جمعه سیاه بیش از تمامی دسته‌های دیگر باشد. اگرچه سهم عمده‌ای از کاربران در این روز به‌دنبال تخفیف بیشتر برای خرید تجهیزات الکترونیک و سرگرمی مانند تلویزیون و کنسول بازی هستند،‌ فروش کالاهای ارزان‌قیمت و ملزومات منزل، هرساله در این روز رکوردشکنی می‌کند. حتی والمارت در یکی از آمارهای خود پیژامه و انواع لباس راحتی را پرفروش‌ترین دسته‌ی کالایی در جمعه سیاه بیان کرده بود.

جمعه سیاه یا بلک فرایدی یا هر نام دیگری که برای آن انتخاب کنید، متعلق به فرهنگ ایالات متحده است و ابزارهای جهانی‌سازی و رشد فناوری باعث شد این فرهنگ به‌مرور به کل جهان صادر شود. امروزه، اکثر مردم در سرتاسر جهان منتظر روز حمعه سیاه می‌مانند و حتی بدون هم‌ذات‌پنداری با فرهنگ تعطیلات شکرگزاری و کریسمس، تنها به‌دنبال تخفیف بیشتر برای خریدهای خود هستند؛ روندی که باردیگر تأثیر مصرف‌گرایی را بر جهت‌گیری فرهنگ مردم نشان می‌دهد.